LOPENDE OF RECENT AFGERONDE PROJECTEN 

---

Procesbegeleider leerproces   (2024-heden)
Voor Waterschap De Dommel en Brabant Water

De Dommel en Brabant Water hebben hun krachten gebundeld bij de herinrichting van de Groote Heide. Het doel is ambitieus, en de wijze waarop beide organisaties samen willen werken is voor beide organisaties nieuw. Daarom wordt sterk ingezet op ‘leren’. Ik begeleid dat proces. Daarbij richt ik me op de volgende aspecten:

• Resultaat/inhoud: zijn we tevreden over de resultaten die we met elkaar bereiken?
• Proces: zijn we tevreden over hoe we die resultaten bereiken?
• Samenwerking: zijn we tevreden over hoe we als team opereren?

We stellen voor elk van deze aspecten vast: wat willen we vasthouden, en wat kan er beter.

---

Docent Verandermanagement  (2020-heden)
Voor Instituut voor Veranderkunde (IVV)

Ik verzorg de module Viral Change in deze opleiding. Begeleiden van kleine groepen studenten; (werk)colleges en begeleiden bij toepassing van de theorie in de praktijk.

---

Procesbegeleider, programmamanager  en adviseur organisatieontwikkeling  (2023-heden)
Voor Merlet College.

Als procesbegeleider, programmamanager en adviseur ondersteun ik het Merlet College met een veranderkundige opgave waarin het realiseren van hun visie centraal staat. Het zwaartepunt van de opgave ligt bij een onderwijskundige vernieuwing en het doorbreken van een aantal hardnekkige (cultuur)patronen. De opdracht wordt uitgevoerd in nauwe samenwerking met Studio Spaak.

---

Procesbegeleider en adviseur organisatieontwikkeling  (2022-2023)
Voor WaterleidingMaatschappijLimburg (WML)

Als procesbegeleider en adviseur ondersteun ik WML bij het herijken van haar missie, visie en doelen. Dat betreft (i) het handen en voeten geven aan de kernwaarden, (ii) het doorbreken van een aantal belemmerende patronen in de organisatiecultuur, en (iii) het verder doorontwikkelen van een andere leiderschapsstijl. In een eerste fase van het traject gaat het om het visualiseren van de gewenste toekomst, en het in kaart brengen van het gedrag dat daarbij hoort. Ik werk daarbij vanuit het gedachtengoed van Viral Change (Leandro Herrero). Het verspreiden van het gewenste gedrag gebeurt viraal, via een mechanisme van voordoen en afkijken. Veel andere interventies hebben betrekking op het faciliteren van ontmoetingen waarin het bespreken van casuïstiek centraal staat. Daarmee geven we handen en voeten aan de visie en kernwaarden en faciliteren we het ontwikkelen van de competentie om met elkaar goede gesprekken te voeren, ook over lastige kwesties. Daarbij maak ik gebruik van onder meer World Cafés, Socratische gesprekken (De achterkant van het gelijk), intervisie, etc.  

---

Procesbegeleider en adviseur organisatieontwikkeling (2022-2023)
Voor SOVAK

Als procesbegeleider en adviseur ondersteun ik SOVAK op het gebied van organisatieontwikkeling. Dat betreft (i) het handen en voeten geven aan de  kernwaarden, (ii) het vormgeven van de verbinding tussen bestuur, management en medewerkers, en (iii) het tot stand brengen van een cultuur van psychologische veiligheid, waarin het het voeren van lastige gesprekken mogelijk is. In een eerste fase van het traject gaat het om het visualiseren van de gewenste toekomst, en het in kaart brengen van het gedrag dat daarbij hoort. Ik werk daarbij vanuit het gedachtengoed van Viral Change (Leandro Herrero). Het verspreiden van het gewenste gedrag gebeurt viraal, via een mechanisme van voordoen en afkijken. Veel andere interventies hebben betrekking op het faciliteren van ontmoetingen waarin het bespreken van casuïstiek centraal staat. Daarmee geven we handen en voeten aan de visie en kernwaarden en faciliteren we het ontwikkelen van de competentie om met elkaar goede gesprekken te voeren, ook over lastige kwesties. Daarbij maak ik gebruik van onder meer World Cafés, Socratische gesprekken (De achterkant van het gelijk), intervisie, etc.

---

Teamontwikkeling (2021-2022)
Voor kennisinstituut KWR

Aantal sessies met het een van de kennisteams gericht op het verbeteren van de samenwerking en prestaties. Aan de orde komen onder meer: visie & strategie, focus, plannen en organiseren, besluitvorming, rollen en competenties.

---

MT zelfevaluatie  (2022)
Voor Woningnet

Met het MT van Woningnet heb ik een zelfevaluatie uitgevoerd, met als doel de samenwerking te evalueren en na te gaan of deze nog verder te verbeteren is. We hebben ingezoomd op de volgende drie aspecten:

• Resultaat/inhoud: zijn we tevreden over de resultaten die we met elkaar bereiken?
• Proces: zijn we tevreden over hoe we die resultaten bereiken?
• Samenwerking: zijn we tevreden over hoe we als team opereren?

Op basis van de vakliteratuur (o.a. Patrick Lencioni en Karin Derksen), en mijn eigen ervaring heb ik voor elk van deze drie aspecten een aantal ‘normen’ of referentiepunten benoemd die het gesprek structureerden. Voor elk van de aspecten hebben we benoemd met welke concreet geformuleerde kleine (en dus haalbare) acties nog verbetering mogelijk is.

---

Trainer/begeleider Raad van Commandanten en Directeuren Veiligheidsregio (RCDV)  (2021- 2022)
Voor het Instituut voor Fysieke Veiligheid (IFV)

Het betreft het ontwikkelen en begeleiden van de leergang Leiderschap voor de commandanten en directeuren van de 25 veiligheidsregio’s. Een leergang waarin leren van casuïstiek centraal staat, en er veel aandacht is voor de onderstroom, en de dynamiek en patronen in de groep. Doel van de leergang is het ontwikkelen van collectief leiderschap en van professioneel gezag voor het Veiligheidsberaad, ministeries en andere stakeholders, en het versterken van het imago van de RCDV. De leergang is een werkplaats waarin het voeren van het goede gesprek en leren centraal staan. Intervisie, reflectie en feedback zijn essentieel om te leren, het zelfcorrigerend vermogen te vergroten, en gezamenlijk strategische vraagstukken op te kunnen pakken. Het betreft een leergang van 2 jaar. Ik voer deze opdracht uit samen met Nilguin van Raad.

---

Programmamanager Geluksexpeditie   (2021-2022)
Voor de gemeente Veldhoven

Als programmamanager eindverantwoordelijk voor een groot organisatieontwikkeltraject van de gemeente. Onderdelen daarvan zijn een omgevingsanalyse, een analyse van organisatiecultuur en bedrijfsprocessen, het opstellen van een nieuwe visie, een SPP, etc.. Naast analyse en planvorming gaat het ook om het implementeren van plannen, resulterend in ander gedrag. Doelen van het programma zijn onder meer het herstellen van een gezonde balans tussen taken en capaciteiten, het toekomstgericht maken van de organisatie en het waar mogelijk verbeteren van de relatie en rolverdeling tussen MT en College/Raad. In opdracht van de gemeentesecretaris/algemeen directeur en een van de wethouders. 

---

Programmamanager Implementatie Omgevingswet   (2021-2022)
Voor de gemeente Veldhoven

Als Programmanager Omgevingswet ben ik bij de gemeente Veldhoven eindverantwoordelijk voor de implementatie van de Omgevingswet. Deze bestaat uit vier deelprogramma’s en een groot aantal projecten en activiteiten. Het betreft een omvangrijke veranderopgave, met uitdagingen in de bovenstroom (omgevingsvisie, werkprocessen, ICT) en de onderstroom (attitude en gedrag). De Omgevingswet is feitelijk een vehicel voor een belangrijke verandering van de organisatiecultuur. Gericht op meer flexibiliteit in de samenwerking met burgers en ondernemers en ruimte geven aan initiatieven. Meer participatie. Beleidsregels en verordeningen verminderen én integreren. Van een ‘nee, tenzij’ naar een ‘ja, mits’ houding. Dat vraagt veel van alle betrokkenen. Langdurige interim-opdracht.

---

Organisatieontwikkeling  (2019-2021)
Voor de gemeente Amsterdam

Binnen een van de afdelingen van de Gemeente Amsterdam laat de samenwerking tussen de teamleiders te wensen over. Samen met Hubé Advies wordt de teamdynamiek onderzocht, waarbij een systemische aanpak wordt gebruikt. Het traject omvat teamsessies, interviews, intervisie en coaching. Het richt zich op een analyse van de huidige teamdynamiek, het doorbreken van bepaalde patronen en op het vormgeven en realiseren van de gewenste toekomst.

---

Organisatieontwikkeling  (2019-2021)
Voor de gemeente Haarlemmermeer

Organisatieontwikkeling bij de Griffie. Aantal sessies gericht op het optimaliseren van de samenwerking. Zowel gericht op huidige teamdynamiek en (doorbreken van) patronen in de onderstroom, als op vormgeven van de gewenste toekomst. Combinatie van teamsessies en persoonlijke coaching.

---

Strategisch Advies en Organisatieontwikkeling  (2019-2021)
Stichting Linawijs

Ik ondersteun het Bestuur van de Stichting Linawijs op het gebied van strategie en organisatieontwikkeling. 

---

Organisatieontwikkeling  (2019)
Voor waterschap De Dommel

Ondersteunen van het waterschap bij het realiseren van haar ambitie om slagvaardiger te zijn. Met Regieteam in een aantal sessies analyse gedaan van huidige problematiek, gewenste toekomst bepaald, en eerste veranderstappen vormgegeven. Daarbij een systemische aanpak gebruikt, waarbij is ingezoomd op de achterliggende problematiek bij het gebrek aan slagvaardigheid. Wat probeert de organisatie te beschermen door niet slagvaardig te zijn? Wat is de betekenis daarvan voor de organisatie? Hoe ziet de winst-verlies balans eruit als de Dommel slagvaardiger wordt? En wil men, alles overwegende, die beweging maken?

---

Strategische ondersteuning  (2019)
Voor Rijkswaterstaat

Bijdrage aan Expeditie 2050 van Rijkswaterstaat, een toekomstverkenning die moet resulteren in een nieuwe strategie voor Rijkswaterstaat. De bijdrage bestaat uit deelname aan diverse sessies, en het schrijven van een essay over de rol van de overheid in de toekomst.

---

Strategische ondersteuning  (2019)
Voor Waterschap Rijn en IJssel

Ondersteuning van de directie op het gebied van organisatieontwikkeling, in het bijzonder strategische personeelsplanning. Centraal is de opgave om gezien alle ontwikkelingen ook in de toekomst te beschikken over voldoende mensen om de noodzakelijke continuïteit, wendbaarheid en veerkracht te borgen. Om daaraan richting te geven is het nodig ook de visie en een aantal strategische uitgangspunten op het gebied van de organisatie tegen het licht te houden. Immers, die geven de kaders voor een strategisch personeelsplan. Omvat aantal werkconferenties met DT en MT, en het opstellen van een strategisch personeelsplan. 

---

Strategische ondersteuning  (2019)
Voor Waterschap Limburg

Ondersteuning van de directie op het gebied van visie en strategie bij de systeemsprong die het waterschap wil maken. Omvat het ontwerpen en faciliteren van werkconferenties, strategische advisering en vormgeven van het verandertraject. 

---

Ondersteuning RekenkamerCommissie bij het opstellen van Leidende principes (2019)
Voor Gemeente Haarlemmermeer

De RKC is vanwege een gemeentelijke fusie nieuw, en men heeft behoefte om een manier van werken te ontwikkelen. Mijn ondersteuning betreft het met alle betrokkenen vaststellen van de Leidende Principes, vuistregels die richting geven aan ieders dagelijks handelen. Die helpen te handelen conform ‘de bedoeling’ van de RKC en die daarmee de werkwijze verankeren in de dagelijkse praktijk.

---

Financieringsmodellen pilot levensloopbegeleiding  (2019-2020)
Voor Stichting Vanuit Autisme Bekeken (VAB)

Het betreft onderzoek ten behoeve van een pilot over een vernieuwende vorm van langdurige extramurale zorg voor mensen met autisme: levensloopbegeleiding. De omvang van de tijd die de begeleiding van mensen met autisme vergt is niet goed in te schatten, en zal naar verwachting bovendien sterk variëren. Wanneer je het gebruikelijke financieringsmodel ‘uurtje-factuurtje’ hanteert, dan is het voorstelbaar dat de kosten de pan uit rijzen. De pilot is dan uit financieel oogpunt tot mislukken gedoemd. Er is daarom behoefte aan een alternatief financieringsmodel, dat recht doet aan de inspanning van begeleiders maar niet uitnodigt tot kostenoverschrijding. Ik onderzocht dit door middel van een bureaustudie en interviews en bracht de voor- en nadelen van een aantal  alternatieve financieringsmodellen in beeld. Op basis daarvan werd  besloten een drietal financieringsmodellen gedurende 1,5 jaar te testen in de praktijk.  Die praktijktest heb ik geëvalueerd. Dit alles heeft geleid tot de keuze voor een nieuwe wijze van financieren die recht doet aan de belangen van zowel cliënten als begeleiders. 

---

Opstellen Leidende principes (2019)
Voor Stichting Linawijs

Stichting Linawijs hanteert een uniek ontwikkelconcept voor kinderen met complexe internaliserende problematiek (veelal autisme). Het gaat om een geïntegreerd aanbod van onderwijs en zorg. Het wijkt in tal van opzichten af van bestaand onderwijs en zorgaanbod. Het bestuur wil het unieke ontwikkelconcept verankeren in de werkwijze van iedereen die betrokken is bij Linawijs, om zodoende de kracht van het concept te borgen. Mijn ondersteuning betreft het met alle betrokkenen vaststellen van de Leidende Principes, vuistregels die richting geven aan ieders dagelijks handelen. Die helpen te handelen conform ‘de bedoeling’ van het concept, en het concept daarmee te verankeren in de dagelijkse praktijk.  

---

Organisatieontwikkeling Waterschap  (2019)
Voor Waterschap De Dommel

Ondersteunen van een waterschap op het gebied van organisatieontwikkeling en -verandering. Het gaat hierbij onder meer om het verbeteren van de dienstverlening en het doorlichten van de procesorganisatie. Interim-opdracht voor 3 maanden.

---

Organisatieontwikkeling Kennisinstituut (2019)
Voor KNMI
Ontwerpen en begeleiden van een Management Tweedaagse met directie, MT en directie-adviseurs van het KNMI, rondom het thema ‘veranderen’.

---

Analyse Organisatiecultuur  (2019)
Voor Inhealth

Analyse van de organisatiecultuur van Inhealth door middel van een eendaagse workshop.

---

Vormgeven internationale strategie  (2018)
Voor een kennisinstituut KWR

Ondersteuning van een kennisinstituut dat als doel heeft om van een vooral nationale speler een internationale speler te worden. Het instituut wil belangrijke maatschappelijke en wereldwijze uitdagingen aangaan op het gebied van volksgezondheid, duurzaamheid en de circulaire economie. Procesbegeleiding van sessies met MT en onderzoekteams om de (i) de doelstelling nader te concretiseren, (ii) de dienstenportfolio vast te stellen, en (iii) na te gaan wat bijdrage zal zijn van afzonderlijke teams en onderzoekers.

---

Teambuilding (2018)
Voor Unie van Waterschappen

Teambuildingsessies met een van de teams van de Unie van Waterschappen, gericht op het verbeteren van de samenwerking.

---

Procesbegeleider verandertraject (2017-2018)
Voor Scholen in de Kunst

Ondersteuning van Scholen in de Kunst bij de transitie van een aanbod gestuurde ‘cursusschool’ met personeel in loondienst naar een vraaggestuurde hybride organisatie die ook plaats biedt aan zelfstandige ondernemers. Procesbegeleiding transitie, advisering MT, lid Veranderteam, begeleiden sessies met docenten, etc.

---

Ad-interim Hoofd Onderhoud  (2017-2018)
Voor Brabant Water, sector Productie 

Aansturen circa 60 professionals, deels werkend in zelfsturende teams.

---

Verbeteren samenwerking MT  (2016)
Voor een van de instituten van de Hanzehogeschool in Groningen

Faciliteren van een ‘heidag’ met het MT van een van de instituten, gericht op het verbeteren van de samenwerking.

De systemische werkwijze bood de deelnemers een ‘bril’ om naar de eigen samenwerkingsvraagstukken te kijken, en ook praktische handvatten waarmee de samenwerking kan worden verbeterd. Er is ondermeer gekeken naar interactiepatronen en dynamieken, ordeningsvraagstukken, verbinding, etc.

De deelnemers:
– hebben inzicht gekregen in de samenwerkings-patronen in hun MT;
– kennen nu de voorwaarden waaronder hun samenwerking kan floreren;
– hebben zicht op wat zij als MT en als individuele MT-leden kunnen doen om de samenwerking te verbeteren. 

---

Kwaliteitsmanagement  (2015-2017)
Voor Brabant Water

Aanjager, coördinator en ad-interim projectleider van het project waarin met experts en managers van Brabant Water het optimum wordt gezocht tussen werken conform procedures en het vertrouwen op vakmanschap. Omvat groot aantal Socratische Arena’s met medewerkers en managers. Coördinatie zelfsturend team. 

---

Symposium Samenwerking (Afval)waterketen Zeeland   (2016)
Voor diverse netbeheerders in Zeeland

Organisatie en procesbegeleiding van symposium Samenwerking in openbare ruimte en ondergrond voor Samenwerking (Afval)waterketen Zeeland (SAZ+ ). Doel was om na te gaan of de bestaande samenwerking verder geïntensiveerd kon worden. Dit ie gebeurd in een werkatelier met 40 deelnemers van gemeenten, waterschap Scheldestromen, Evides, Provincie Zeeland, Rijkswaterstaat en Zeeland Seaport. We wisselden ambities, belangen en voorkeursrollen uit, en stelden vast wat ieder organisatie wil halen en komt brengen. Op basis daarvan wordt momenteel de samenwerking verder vorm gegeven.

---

Strategische expeditie   (2015-2016)
Voor De Rading

De Rading is als gevolg van de stelselherziening in de jeugdzorg in een concurrerende markt beland, die ook nog eens onder druk staat door bezuinigingen. Er is behoefte aan een in de markt herkenbaar profiel waaruit blijkt waarin De Rading zich onderscheidt van andere organisaties, waarin ze excelleert. Dat is verinnerlijkt bij medewerkers. Om dit te bereiken wordt er een nieuwe strategie ontwikkeld met een basisteam en klankbordgroepen. Mijn rol: ontwerp en procesbegeleiding van de bijeenkomsten. Participatieve aanpak, met medewerkers, cliënten en andere stakeholders. Sociaal leren staat centraal. Creatieve sessies, met aandacht voor zowel de harde als de zachte kant van de organisatie. Visie, strategie, veranderen, organisatiecultuur. Met concrete opbrengsten voor de Meerjarenstrategie.

---

Strategische communicatie  (2015-2016)
Voor Advin

Ondersteuning Advin (dochter Dura Vermeer) bij haar strategische communicatie. Verbeteren website, verhelderen corporate profiel met strategische ateliers, ondersteuning bij tenderprocessen, etc. In co-creatie met medewerkers, communicatie adviseur en commercieel directeur. Daarnaast tekstadvies bij tenders en aanbestedingen.

---

Strategische ondersteuning  (2015)
Voor Het Waterlaboratorium

Ontwerp en begeleiding van een reeks van 16 bijeenkomsten voor het ontwikkelen van het nieuwe ondernemingsplan van Het Waterlaboratorium. Het traject richt zich op zowel de harde kant (missie, visie, strategie, implementatie) als op de zachte kant (cultuur). Samen met management doorvertaald naar een Strategisch Personeelsplan. Samen met de afzonderlijke afdelingen in gesprek over wat het nieuwe Ondernemingsplan voor iedereen concreet betekent, en hoe iedereen bij kan dragen aan het realiseren ervan (eigenaarschap bevorderen).

---

Cultuurverandering   (2015)
Voor Directie OWB van Ministerie OCW. 

Ontwerp en begeleiding van een werkatelier met alle medewerkers van de directie Onderzoek- en Wetenschapsbeleid (OWB) in het kader van cultuurverandering. In samenwerking met Lily Schuimer*.

---

Visie op waterbeheer in 2030 (2015)
Voor Waterschap Reest en Wieden en Waterschap Groot Salland (Waterschap Drents-Overijsselse Delta i.o.)

Ontwerp en begeleiding van enkele werkateliers voor medewerkers van waterschap Reest en Wieden en waterschap Groot Salland om een visie te ontwikkelen op het waterbeheer in 2030. Daarbij wordt gebruik gemaakt van de techniek Scenarioplanning. Het traject richt zich op het vaststellen van waterbeheermaatregelen die robuust zijn voor de toekomst.

---

Procesbegeleiding transitie  (2014-2015)
Voor Waterschap Rijn en IJssel

Begeleiding van Waterschap Rijn en IJssel bij haar transitie naar een nog meer omgevingsgerichte organisatie, die effectief in netwerken wil opereren. Programmamanagment en horizontale sturing zullen daarbij leidend zijn. Rijn en IJssel omarmt bij haar transitie het concept van de lerende organisatie. Momenteel wordt in een aantal pilots ‘geoefend’ met nieuwe vormen van samenwerking en sturing, en op basis van leerervaringen wordt steeds bijgestuurd. Uitwisseling van alle ervaringen tussen de pilots onderling en met de rest van de organisatie is natuurlijk cruciaal. Mijn rol is vooral die van aanjager, verbinder en regisseur. 

---

Redigeren Waterrapport (2014)
Voor Waterschap Rijn en IJssel

Becommentariëren en redigeren van het Waterrapport van Waterschap Rijn en IJssel. 

---

Onderzoek kwaliteit interdepartementale samenwerking op het gebied van biotechologie  (2013-2014)
Voor Ministerie van Infrastructuur en Milieu

Onderzoek naar de kwaliteit van de samenwerking tussen een vijftal departementen op het dossier biotechnologie, en tevens naar de kwaliteit van de samenwerking tussen de departementen en externe instituties bij het proces van vergunningverlening. Het onderzoek bestond uit het afnemen van een groot aantal interviews met betrokkenen (‘ooggetuigen’), en een tweetal Socratische Arena’s waarin concept-conclusies en overige bevindingen met een groter aantal betrokkenen werden besproken. De kwaliteit van de samenwerking is beoordeeld aan de hand van een door Kaats en Opheij beschreven benchmark.

---

Organiseren kenniscongres (2014)
Voor KWR Watercycle Research Institute

Detachering ten behoeve van het organiseren van het tweejaarlijkse BTO congres, waarin KWR de resultaten van de onderzoekprogramma’s waarin ze participeert deelt met haar klanten. 

---

Ontwerp en begeleiding Inspiratiesessie ‘hergebruik assets waterschappen’ (2014)
Voor WaterWegen

Ontwerp en begeleiding van een sessie waarin waterschappers, ondernemers en vrije denkers in een creatief proces ideeën ontwikkelden voor het her- of medegebruik van de assets waarover waterschappen beschikken (molens, dijken, gemalen, terreinen, etc.). De beste ideeën zijn gepitched in een ‘Dragons Den’. Het winnende idee ontving financiële ondersteuning voor verdere ontwikkeling.  

---

Begeleiden strategische expeditie (2014)
Voor Museumvereniging

Ik begeleidde een drietal strategiesessies met Bestuurders, MT en medewerkers van de Museumvereniging. Opbrengst was een mission statement, de doorvertaling daarvan in een zestal strategische hoofddoelen voor 2026, en een aantal intiatieven waarmee deze doelen gerealiseerd kunnen worden. Deze output vormde de basis voor een nieuwe strategisch beleidsplan.

---

Begeleiden Ministeriële Top Arbeid en Zorg (2013)
Voor Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid

Ontwerp en begeleiding van een van de vier deelsessies van de Top Arbeid en Zorg met de bewindspersonen Asscher, Bussemaker, Van Rijn en Dekker. De top was georganiseerd door minister Asscher en ging over het combineren van arbeid en zorg. Voorbeelden en voorstellen werden ingebracht door deskundigen uit zorg, onderwijs, bedrijfsleven, werknemers- en werkgeversorganisaties. In de sessies stonden dialoog en sociaal leren centraal. Het kabinet ontvouwt binnenkort zijn plannen.

---